5 Yaş Çocuğu Daranışları ve Bazı Uygulamalar
Dikkat çekmek isterler: bunun için olumlu veya olumsuz herhangi bir davranışta bulunabilirler. Bu durumda çocuğun iyi hareketlerini gözetip takdir etmeli, uygunsuz olan hareketler de izah edilip uyarılmalı.
Hayal dünyaları çok geniştir: İnanılmaz hayaller kurabilirler. Bir olayı anlatırken hayal dünyasına başvururlar. Yalanı tanımadıkları için araya yalanlar da sıkışabilir. Bu yalan söylediği anlamına gelmez! Çocuğunuzu yalan söylemesi ile itham etmeyin. Doğruyu ve yanlışı anlatmaya çalışın.
Tüm hislerini yoğun yaşarlar: öfke, huysuzluk, sinir ve benzeri duygularda ısrarcı olabilirler. Bu durum davranış bozukluğu anlamına gelmez. Ancak, öfke nöbetleri, huysuzlukları, sinir anlarında fiziki olarak hem kendilerine, hem de etrafına zarar vermeye başlıyorsa davranış bozukluğu olarak nitelendirilir.
Süreklilik yaşarlar: herhangi bir davranışı; iyi veya kötü, olumlu veya olumsuz; ısrarla devam ettirirler.
Kendi kendine iş yapma isteği artacaktır: Giysilerini kendileri giymek isterler, yemeği kendileri yemek ister hatta anne ve babalarına yardımcı olmak isterler. Bu durumda ona küçük muamelesi yapıp oyuncaklarının başına göndermemeli, başarabileceği işleri vermelisiniz. Misal; evdeki çiçekleri sulama görevi onun olsun. Bu görevi yaptığı takdirde çok yardımcı olacağını söyleyin. Bu kendisini iyi hissettirecektir.
Kopyalama, örnekleme yapar: Çevre arkadaşları, kardeşleri ve diğer çocuklarda gördükleri davranışları yaparlar. İyi veya kötü ayırımını henüz bilmediğinden kötü davranışlar azarlanmamalıdır. Olumlu hareketleri takdir edilmeli ve edilgenik kazandırılmalı. Olumsuz hareketler açıklanmalı, bir daha yapmaması istenmelidir.
Utanma, merak, suçluluk duyguları gelişmiş durumdadır. Bu yüzden sorduğu sorular ikna edici ve geçiştirmeden doğru olarak cevaplanmalı, hataları herkesin içerisinde değil yalnızken konuşulmalıdır.
Ailece yapılan aktivitelerden çok hoşlanırlar. Bu bir oyun olabilir, bir piknik olabilir, hep beraber yapılan resim olabilir, farklı etkinlikler hatta beraberce kitap okuyarak kitap okuma alışkanlığı kazandırılabilir. Tabi o yaştaki çocuk yazıları okuyamaz fakat resimleri çok güzel okuyabilir. Hatta kitabın bitiminde ondan kitabı anlatmasını isteyebilirsiniz.
Çocuğa ev adresini ve telefon numarasını ezberletebilirsiniz.
Konuşması için fırsat verin. Günün önemli olaylarını, o gün yaptığı şeyleri anlatmasını sağlayın. Hatta bazen anne ve baba ile onun kavrayabileceği bir oturum açın ve çocuğun fikirlerini sorun. Böylece olayları analiz etmesi kuvvetlenir, daha anlayışlı, kavrayışlı olur, beyin gelişimi için faydalı olur.
Yabancıların elinden hiçbir şey yememesi gerektiğini ve onlarla hiçbir yere gitmemesi gerektiğini öğretin.
Verdiğiniz sözler ve cezalarda tutumluluk sergilemelisiniz.
Doğruyu ve yanlışı kavrayacak kapasitede oldukları için ona doğru ve yanlışı anlayabileceği şekilde anlatın.
Cesaretlendirin. Herhangi bir şeyde yapabileceğini, başarabileceğini söyleyin. Ona görevler, işler verin. Onu izleyin. İzleyemeseniz de bitip bitmediğini kontrol edin ve sonucunda çocuğu tatlı bir öpücük ile mükâfatlandırın.
Saygı ile yaklaşın. Azarlamak, bağırmak, sürekli ceza, susturmak, isteklerini reddetmek bir saygısızlıktır. Bunun karşılığında anne-baba saygısızlık görecektir. Hangi yaşta olursa olsun çocuk taklitçidir. Nasıl hareket görürse o şekilde karşılık verir. Bunu unutmayın.
Ona zaman ayırın.
Sevgiyi anlatın. Sevgiyi anlatmanın en güzel yolu; onu sevmeniz ve sevginizi göstermenizdir. Fakat buradaki ayrıntıyı kaçırmayan, sevelim derken çocuğu şımartmayın.
Daha sağlıklı nesiller yetiştirebilme temennisiyle...
Kardelen...