Gazâli Hakkinda Neler Söylendi?

İmam Subki ârif-i billâh Şeyh Ebul-Hasen eş-Şâzeli'den şöyle nakleder: "Gazâli zamaninin efendisi, dili ve bereketi idi. Ben rü­yamda Allah'in Râsûlü'nü gördüm, Hz. Musa ve Hz. İsa'ya soru­yordu: 'Sizin ümetinizde İmam Gazâli gibi biri var midir?' Onlar 'hayir' diye cevap verdiler"

Zamaninin efendisi Ebu'l-Abbas el-Mersi'den Gazâli hakkinda sorulduğu zaman şöyle cevap verdi: 'Ben Gazâli'nin siddiklara mahsus en yüksek makama ciktiğina şehâdet ederim'.
Kutublar üctür:

1. İlimlerin kutbu (Gazâli)
2. Hâllerin kutbu (Beyazid-i Bistâmi)
3. Makamlarin kutbu (Abdülkadir Geylâni)

Bu hüküm el-Kasd ve's-Sâdâd adli eserde yazilidir. Ayni eserde şu satirlar da yer almaktadir: 'Bu elbiseyi Gazâli ördü; Abdülkadir (veya Şârâni) giydi. Biz de ona gereken nakşi işledik; fakat giyecek insan nerede?'

Bu sözde, Gazâli'nin ve Şârâni'nin ledünni ilimlerde cok ile­ride olduklarina işaret vardir.
Abdüllâtif el-Mutri bir mektubunda İmam Subki'ye Gazâli'yi sorunca şu cevabi almiştir: 'Gazâli hakkinda insan ne söyleyebilir? Onun ismi ve fazileti bütün dünyayi kaplamiştir. Onun sohbetini dinleyen ve kitaplarini okuyan, hakiki değerinin, isminden cok daha üstün olduğunu görür'.

Gazâli'nin talebesi Muhammed b. Yahya en-Nişâburi şöyle der: 'Akli kemâl derecesinde olanlar ancak Gazâli'nin fazilet ve ilmini takdir edebilirler'.